Kawa i herbata należą do najpopularniejszych napojów na świecie. Pijemy je nawet kilka razy dziennie: rano, po obiedzie, do deserów. Oba napary mają swoich zwolenników, a który z nich jest lepszy czy smaczniejszy – to już kwestia indywidualnych preferencji i nad nimi nie będziemy się rozwodzić. W tym artykule opowiemy za to o różnych gatunkach kawy i herbaty oraz o czym warto wiedzieć, aby przygotować z nich idealny napar.

Jaki rodzaj kawy wybrać?

Obecnie producenci kaw oferują nam ogromne bogactwo produktów, które możemy nabyć w wyspecjalizowanych sklepach bądź w zwykłych marketach spożywczych. Jednak zanim zdecydujemy się sięgnąć po jeden z nich, warto poznać kilka czynników, które kształtują jakość i smak parzonej kawy.

Pochodzenie i gatunek uprawy

Kawowiec uprawia się na obszarach zwrotnikowych Afryki, Azji oraz Ameryki Środkowej i Południowej, jednak każdy z tych regionów posiada swoją specyfikę, która nadaje określony charakter zbiorom kawy. I tak ziarna z krajów afrykańskich odznaczają się silniejszą kwasowością niż z pozostałych kontynentów i jednocześnie owocowym posmakiem. Kawy amerykańskie są łagodniejsze, mniej kwasowe, z wyczuwalną nutą czekolady i orzechów np. popularne brazylijskie. Natomiast ziarna kawowca z upraw azjatyckich są najbardziej pozbawione kwasowości i wyróżniają się leśno-ziemistym posmakiem. Ponadto kawowiec występuje w dwóch odmianach – arabika i robusta. Arabika jest uprawiana aż na 70% plantacji i ma wyższą jakość. Charakteryzuje się też łagodniejszym smakiem niż robusta, która jest za to ostrzejsza i bardziej energetyczna. Zatem gdy już jesteśmy świadomi specyfiki różnych gatunków kaw, to pozostaje nam dopasować produkt do swoich indywidualnych preferencji smakowych.

Mielenie ziaren kawy

Nikt z nas raczej nie powinien mieć wątpliwości, że kawa świeżo zmielona smakuje o niebo lepiej i zachowuje wyższą jakość niż kupiony gotowiec. Dlatego najkorzystniej będzie, jeśli zaopatrzymy się w młynek ręczny bądź ekspres z wbudowaną funkcją mielenia ziaren. Pamiętajmy jednak o tym, że poszczególne sposoby czy urządzenia do parzenia kawy wymagają określonego poziomu jej zmielenia np. drobnego do ekspresów ciśnieniowych czy średniego do kawiarek. A więc aby przygotować idealny napar, musimy dostosować się do wymagań sprzętu, jakim akurat dysponujemy.

Jak parzyć kawę?

Gdy już wiemy, jaki rodzaj i smak kawy wybrać, pozostaje nam kwestia jej zaparzenia. Tutaj możemy wykorzystać różnego typu urządzenia, które oferują nam producenci – od najprostszych kawiarek do najbardziej nowoczesnych ekspresów ciśnieniowych. Wiele też osób, szczególnie ze starszego pokolenia, pija zmieloną kawę zalewaną gorącą wodą. W przypadku przygotowywania naparu tą tradycyjną metodą, trzeba uważać, aby nie używać wrzątku, lecz przegotowaną wodę o niższej temperaturze, ok. 92-96 stopni. Wrzątek potrafi przeparzyć kawę – stanie się gorzka i płytka w smaku. Ponadto jakość wody ma także znaczenie. Przefiltrowana kranówka pozbawiona zbędnych minerałów dostarczy więcej walorów naszej kawie.

Rodzaje i odmiany herbat

Świat herbat jest równie bogaty jak świat kawy, podobnie jak tradycje związane z przygotowywaniem obu napojów. Jakie istnieją rodzaje herbat i czym się od siebie różnią? Opowiemy o tych najbardziej znanych odmianach.

Herbata czarna

Należy do najpopularniejszych w Polsce. Ma mocny gorzkawy smak, dlatego dobrze komponuje się z różnymi dodatkami takimi jak cytryna, cukier czy miód. Czarna herbata powstaje w wyniku skręcenia, fermentacji i wysuszenia liści, dzięki czemu po zaparzeniu zyskuje ciemnobrunatną barwę. Odmiany najwyższej jakości pochodzą z Chin, Sri Lanki, Turcji i Indii.

Herbata zielona

W Polsce w ostatnich czasach staje się równie popularna jak czarna. Co ją wyróżnia? Liście zielonej herbaty nie podlegają fermentacji, tylko od razu są suszone, co pozwala na zachowania barwy i substancji odżywczych młodych listków. Ponadto zielona herbata ma właściwości lecznicze i wspomaga odchudzanie. Picie z niej naparu przyspiesza przemianę materii, hamuje nadmierny apetyt i oczyszcza organizm z toksyn. Wśród licznych odmian najlepiej wybrać japońską senchę ze względu na jej wysoką jakość.

Herbata czerwona

Uważana jest za najbardziej aromatyczną i wyrazistą w smaku spośród herbat. Jej liście poddawane są lekkiej fermentacji aż do momentu, gdy przybiorą odcień czerwieni. Herbata ta zawiera enzymy, które działają przeciwwirusowo. Najbardziej cenione odmiany pochodzą z Chin i Tajwanu.

Herbata biała

Jest najrzadszym gatunkiem herbaty, ale jednocześnie najszlachetniejszym i o najbardziej delikatnym smaku. Zbiera się ją jeszcze w czasie dojrzewania w formie pąków – nim liście w pełni się rozwiną, a potem suszy na słońcu. Właściwości białej herbaty są zbliżone do tych, jakie zawiera odmiana zielona, ale są znacznie mocniejsze. W dawnych czasach stosowano ją nawet jako środek leczniczy na alergie i astmę. Najlepsze zbiory tej herbaty pochodzą z południowych Chin.

Herbata aromatyzowana

Jest to najczęściej herbata czarna bądź zielona wzbogacona o różne dodatki, takie jak kawałki przypraw, suszone owoce, płatki kwiatowe. Liście herbaty w łatwy sposób pochłaniają zapachy, dzięki czemu napar zyskuje wyjątkowy smak i aromat np. owoców tropikalnych. Ten rodzaj herbaty staje się coraz bardziej popularny, szczególnie jako dobry upominek na różne okazje.

Jak prawidłowo zaparzyć herbatę

Sposób parzenia herbaty ma znaczący wpływ na jej właściwości, smak i aromat, dlatego warto poznać kilka wskazówek, które pomogą nam uzyskać idealny napar. Przede wszystkim wybierajmy herbaty w formie liściastej, a nie pakowane w torebki ekspresowe – w nich susz został mocno zmielony, przez co utracił wiele na jakości. Dalej istotna jest temperatura parzenia odpowiednia dla danego rodzaju herbaty – dla czarnej jest to wrzątek, a dla delikatniejszych zielonej i białej to 70-80 stopni. Długość parzenia też ma znaczenie. Optymalny czas dla czarnej i zielonej to 2-3 minuty, a dla białej 5 minut. Herbaty w formie liściastej mogą być też ponownie zalewane. Najlepiej zaś przygotowywać napar według swoich indywidualnych preferencji – parzyć dłużej, jeśli chcemy wydobyć większą moc i gorzki smak, natomiast krócej dla uzyskania delikatniejszego napoju.

Zarówno kawa i herbata są dobre o poranku i idealnie pasują do każdego deseru. Jednak poznając ich zróżnicowane odmiany i właściwości, a także zasady prawidłowego parzenia, możemy sprawić, że nasz codzienny napój będzie bogatszy w smaku, aromacie i w swoich walorach.